Forum Dla INTELIGENTNYCH

Napoje energetyzujące

Nowością ostatnich lat są napoje energetyzujące zwane również energizerami lub psychodrinkami.

Niektórzy sądzą, że energizery są źródłem energii, która jest szybko przyswajana przez organizm i dzięki temu poprawia jego kondycję psychiczną i fizyczną. Nie jest to zgodne z prawdą, bowiem w ich składzie nie ma zbyt dużej ilości składników dostarczających energii. Z pożywienia organizm czerpie energię, spalając węglowodany (zarówno proste, jak i złożone) oraz tłuszcze i białka. Z tych składników w energizerach mamy tylko glukozę, jednak nie w takiej ilości, żeby mogła wpływać zdecydowanie na funkcjonowanie organizmu.
Za pobudzające działanie tych napojów są odpowiedzialne zupełnie inne związki: kofeina, aminokwas tauryna i witaminy z grupy B, takie jak witamina B6, B12 i PP. Kofeina we wszystkich napojach tego typu obecna jest w bardzo dużych ilościach. Jedna szklanka dostarcza aż 80 mg kofeiny, a przypomnijmy, że filiżanka kawy o średniej mocy ma 70 mg tego związku, szklanka herbaty - od 10 do 50 mg, a puszka napoju typu cola - ok. 40 mg.

Kofeina wywiera duży wpływ na organizm, przede wszystkim pobudza korę mózgową, a dzięki temu cały centralny układ nerwowy. U większości ludzi, jeżeli jest spożywana w rozsądnych ilościach, pozwala osiągnąć ten efekt.

Jednak osoby znerwicowane, prowadzące zbyt aktywny tryb życia i żyjące w ciągłym stresie powinny prawie całkowicie ograniczyć picie napojów zawierających w swym składzie kofeinę, gdyż wpływa ona niekorzystnie na funkcjonowanie układu nerwowego. Kofeina zwiększa liczbę skurczów serca oraz podnosi ciśnienie krwi.

Witaminy z grupy B utrzymują natomiast sprawność układu nerwowego, poprawiają pamięć i koncentrację.

Tauryna z kolei przeciwdziała procesom utleniania zachodzącym w mięśniach po wysiłku. Dzięki temu szybciej się one regenerują i są gotowe do dalszej pracy. Trzeba jednak dodać, że pobudzające działanie tych wszystkich substancji jest krótkotrwałe i dość szybko wraca uczucie zmęczenia i znużenia. Niektóre osoby mogą sądzić, że energizery są doskonałym źródłem witamin z grupy B i mogą zastąpić produkty żywnościowe, które ich dostarczają. Mija się to z prawdą, żadne napoje czy preparaty nie zastąpią bowiem racjonalnego żywienia i konieczności jak największego urozmaicenia posiłków.
Zdrowe osoby dorosłe mogą pić napoje energetyzujące od czasu do czasu, zwłaszcza w sytuacjach awaryjnych (np. długa podróż), gdy potrzebują otrząsnąć się ze zmęczenia, a nie mają możliwości odpoczynku i regeneracji sił w naturalny sposób.

Jeżeli nasz organizm jest wrażliwy na kofeinę, a więc nie potrzebuje aż tak dużych jej ilości do "rozjaśnienia umysłu", warto wtedy wypić zamiast energizera niezbyt mocną kawę.
Z kolei młodzież uprawiająca sport często myli napoje energetyzujące z napojami izotonicznymi. Te ostatnie są przeznaczone dla osób uprawiających sport oraz obciążonych ciężką pracą fizyczną. Mają one za zadanie zasilenie organizmu energią oraz wyrównanie niedoborów płynów i traconych z potem podczas wysiłku elektrolitów, takich jak: sód, potas, magnez, wapń i jon chlorkowy. Nie zawierają natomiast kofeiny. Dzięki odpowiedniemu składowi napoje izotoniczne znacznie szybciej niż czysta woda wyrównują ubytki płynów ustrojowych.
Nie wszystkie osoby mogą pić bezpiecznie napoje energetyzujące. Ze względu na dużą zawartość kofeiny wystrzegać się ich powinny osoby z wysokim ciśnieniem tętniczym, dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią. Nie wskazane są również dla osób z cukrzycą, zaburzeniami neurologicznymi i schorzeniami wątroby. Napoje energetyzujące są szczególnie popularne wśród młodzieży oraz dzieci, mimo zamieszczonego na opakowaniach ostrzeżenia, że dzieci nie powinny ich spożywać. Większość młodych ludzi pije je ze względu na panującą modę lub w nadziei, że pomogą w nauce, "rozjaśniając umysł". Należy przy tym pamiętać, że do ulubionych napojów dzieci i młodzieży należą również napoje typu cola, także zawierające kofeinę. Jednoczesne picie obu gatunków napojów prowadzi do zbyt wysokiego spożycia kofeiny.